Trong vài năm trở lại đây, cụm từ “sống thử trước hôn nhân” đã trở nên quen thuộc hơn với giới trẻ Việt Nam. Nếu như trước kia, việc hai người chưa kết hôn nhưng sống chung dưới một mái nhà còn bị xem là điều “khó chấp nhận”, thì ngày nay, với sự thay đổi trong tư duy và văn hóa, chủ đề này đã được mang ra bàn luận một cách cởi mở và thẳng thắn hơn.
Vậy sống thử trước hôn nhân có nên không? Là lựa chọn hiện đại và văn minh hay là bước đi mạo hiểm dễ để lại hậu quả? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhìn nhận vấn đề này ở nhiều góc độ khác nhau để tự đưa ra câu trả lời cho riêng mình.
Sống thử là gì?
Sống thử là khi hai người yêu nhau quyết định sống chung như vợ chồng, chia sẻ không gian sống, chi tiêu, sinh hoạt và cả chuyện tình dục… nhưng chưa đăng ký kết hôn.
Cụm từ “sống thử” thường gắn với các cặp đôi trẻ tuổi, đặc biệt là sinh viên hoặc người mới ra trường. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hiện nay, không chỉ người trẻ mà cả những người đã từng đổ vỡ hôn nhân cũng chọn hình thức sống thử để “tìm hiểu kỹ” trước khi bước vào một cuộc hôn nhân mới.
Vì sao ngày càng nhiều người chọn sống thử?
Muốn “hiểu nhau” nhiều hơn trước khi kết hôn
Một trong những lý do phổ biến nhất là các cặp đôi muốn biết rõ về nhau hơn: tính cách, thói quen sinh hoạt, cách xử lý mâu thuẫn, sự chia sẻ trong cuộc sống… Nhiều người cho rằng yêu nhau thì dễ, nhưng sống cùng nhau lâu dài mới là điều khó. Vì vậy, sống thử giúp họ kiểm chứng sự phù hợp thực tế giữa hai người.
Tránh “cưới nhầm người”
Ai cũng muốn có một cuộc hôn nhân hạnh phúc, không ai muốn cưới xong mới vỡ mộng. Sống thử như một cách để “test thử hôn nhân”. Nếu hợp, tiến tới kết hôn; nếu không hợp, chia tay nhẹ nhàng – không phải ly hôn, không bị ràng buộc pháp lý.
Quan điểm cởi mở hơn về tình yêu và tình dục
Xã hội hiện đại cho phép người trẻ được chủ động hơn trong tình yêu và tình dục. Sự thoáng hơn trong tư duy về tình dục trước hôn nhân khiến nhiều người không còn thấy sống thử là điều “sai trái”.
Kinh tế là một lý do thực tế
Một số bạn trẻ (đặc biệt là sinh viên, người đi làm sớm) chọn sống thử vì muốn tiết kiệm chi phí: chia tiền thuê nhà, ăn uống, điện nước… Đây là một lý do thực tế và khá phổ biến.
Những lợi ích khi sống thử
- Biết rõ đối phương hơn
Khi sống thử, bạn sẽ thấy rõ ràng hơn ai là người ở sạch – ai bừa bộn, ai chi tiêu hợp lý – ai phung phí, ai giỏi xử lý áp lực – ai thường trốn tránh trách nhiệm… Những điều này khó thấy hết khi chỉ gặp gỡ trong vài giờ hẹn hò.
- Học cách sống chung và chia sẻ
Không ai sinh ra đã biết cách sống cùng người khác. Sống thử giúp bạn học cách nhường nhịn, lắng nghe, phân chia công việc và trách nhiệm, những kỹ năng cực kỳ cần thiết cho hôn nhân.
- Tránh những cuộc hôn nhân “vội vàng”
Nhiều cặp đôi sau vài tháng yêu đã cưới, đến khi sống chung mới nhận ra quá nhiều điểm khác biệt, mâu thuẫn không thể hàn gắn. Sống thử có thể giúp hạn chế những cuộc hôn nhân vội vã và thiếu hiểu biết.
- Không phải tốn kém cho đám cưới không cần thiết
Thay vì tổ chức đám cưới rồi vài tháng sau ly dị, sống thử giúp cả hai “test” cuộc sống hôn nhân mà không phải bỏ ra nhiều chi phí, ràng buộc phức tạp.
Những rủi ro tiềm ẩn khi sống thử
Tuy nhiên, sống thử cũng không phải là giải pháp hoàn hảo. Dưới đây là những hệ lụy mà bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng.
- Không có sự ràng buộc pháp lý
Khi sống thử, bạn gần như không có quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý nào với người kia. Nếu chia tay, sẽ không có ai đứng ra giải quyết tranh chấp tài sản, con cái (nếu có), hay vấn đề bạo hành (nếu xảy ra). Mọi thứ đều “tự giải quyết”.
- Dễ bị tổn thương nếu chia tay
Vì đã dồn nhiều tình cảm, thời gian, thậm chí cả quan hệ thể xác, nên khi chia tay sau thời gian sống thử, nỗi đau tinh thần là rất lớn. Đặc biệt là với nữ giới, nhiều người rơi vào trầm cảm hoặc cảm thấy mất lòng tin vào tình yêu.
- Định kiến xã hội
Mặc dù xã hội hiện đại hơn, nhưng ở nhiều nơi và nhiều gia đình, sống thử vẫn bị coi là trái với đạo đức truyền thống. Nhiều cô gái từng sống thử có thể bị soi mói, đánh giá không tốt khi về ra mắt gia đình nhà trai hoặc khi bước vào mối quan hệ mới.
- Sống thử dễ bị “bỏ qua trách nhiệm”
Vì không có ràng buộc pháp lý nên nhiều người không thực sự nghiêm túc trong sống thử, xem đó chỉ là “ở tạm”, “cho vui”. Điều này khiến mối quan hệ dễ đổ vỡ và thiếu cam kết.
Quan điểm của pháp luật Việt Nam về sống thử
Ở Việt Nam hiện nay, sống thử không bị cấm, nhưng cũng không được công nhận là hôn nhân hợp pháp. Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, chỉ những cặp đôi đăng ký kết hôn mới được bảo vệ quyền lợi về tài sản, con cái, nghĩa vụ chăm sóc nhau…
Nghĩa là nếu bạn sống thử mà xảy ra mâu thuẫn, chia tay hay có con chung, bạn gần như phải tự gánh hết hậu quả (trừ trường hợp con được xác nhận huyết thống, thì người cha/mẹ vẫn phải có trách nhiệm nuôi dưỡng theo pháp luật).
Khi nào thì nên sống thử?
Không phải ai cũng phù hợp để sống thử. Vậy nếu bạn đang phân vân, dưới đây là một số gợi ý để xác định liệu bạn đã sẵn sàng hay chưa:
-
Bạn và người ấy đã quen nhau đủ lâu (ít nhất 1–2 năm) và đã từng cùng nhau vượt qua mâu thuẫn, khủng hoảng.
-
Cả hai đều trưởng thành và nghiêm túc trong chuyện tình cảm, có ý định tiến tới hôn nhân.
-
Không dùng sống thử như cách để “giữ chân” người yêu, hoặc để chạy trốn cô đơn.
-
Đã có sự chuẩn bị về mặt tinh thần và tài chính, sẵn sàng chịu trách nhiệm với quyết định của mình.
-
Thống nhất rõ ràng với nhau về mục đích sống thử, thời gian thử nghiệm, quyền lợi – trách nhiệm, và cách xử lý nếu không tiếp tục.
Vậy, có nên sống thử không?
Thật khó để đưa ra một câu trả lời “có” hay “không” cho tất cả mọi người. Bởi mỗi người có một hoàn cảnh, niềm tin và giá trị sống riêng.
Nếu bạn là người có suy nghĩ cởi mở, trưởng thành, sẵn sàng cho hôn nhân và hiểu rõ mình đang làm gì – sống thử có thể là một bước chuẩn bị hữu ích.
Ngược lại, nếu bạn sống thử chỉ vì sợ cô đơn, vì bị người kia ép buộc, hoặc chỉ để “thử cảm giác mới lạ” – thì nên dừng lại. Tình yêu không phải một cuộc chơi, càng không phải phép thử không có rủi ro.
Đừng sống thử nếu bạn không sẵn sàng chịu trách nhiệm
Sống thử không sai. Nhưng sai là khi bạn sống thử một cách hời hợt, thiếu nghiêm túc và thiếu trách nhiệm với bản thân, với người bên cạnh.
Trước khi sống thử, hãy tự hỏi:
-
Bạn có thật sự hiểu người ấy không?
-
Bạn có đủ trưởng thành để cùng nhau vượt qua áp lực cuộc sống?
-
Bạn có sẵn sàng tha thứ, nhường nhịn, cùng xây dựng – thay vì đòi hỏi và trách móc?
-
Và quan trọng nhất: Nếu mọi thứ không như ý, bạn có đủ mạnh mẽ để bước đi, và làm lại từ đầu?
Nếu câu trả lời là “có”, thì cứ mạnh dạn bước vào thử thách này – vì sống thử cũng là một cách để học cách yêu trưởng thành hơn.
Còn nếu vẫn thấy băn khoăn, thì đừng vội. Tình yêu không cần gấp. Hôn nhân cũng chẳng chạy đi đâu mất. Quan trọng nhất vẫn là bạn thật sự hiểu và chọn đúng người để cùng mình đi hết chặng đường dài.
