Nguyên nhân bùng nổ phong trào Cần Vương
A. Cuộc phản công kinh thành Huế thất bại, Tôn Thất Thuyết lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương.
B. Tuy triều đình Huế đã kí với Pháp hiệp ước đầu hàng, tinh thần yêu nước chống Pháp vẫn sục sôi trong nhân dân cả nước.
C. Do mâu thuẫn giữa phái chủ chiến trong triều đình Huế đứng đầu là Tôn Thất Thuyết với thực dân Pháp xâm lược.
D. Dựa vào phong trào kháng chiến của nhân dân, phái chủ chiến ra sức chuẩn bị và tổ chức phản công thực dân Pháp.
Đáp án A
Phong trào Cần Vương là gì?
Phong trào Cần Vương là một phong trào nổi lên vào cuối thế kỷ 19 tại Việt Nam, mục đích chính là chống lại sự xâm lược của người Pháp. Được lãnh đạo bởi các sĩ phu, văn thân và nhà lãnh đạo khác, phong trào này được kích thích bởi lời kêu gọi của vua Hàm Nghi, kêu gọi nhân dân hỗ trợ triều đình chống lại Pháp. Mục tiêu của phong trào là phục hồi quyền lực của triều đình Nguyễn, khôi phục độc lập cho Việt Nam và đẩy lùi sự chiếm đóng của Pháp. Tuy nhiên, phong trào không thống nhất và thiếu một lãnh đạo chung, dẫn đến các cuộc khởi nghĩa diễn ra địa phương khắp nước. Mặc dù không đạt được mục tiêu cuối cùng là đánh bại Pháp, phong trào đã góp phần quan trọng vào sự tự hào dân tộc và là nền tảng cho các phong trào cách mạng sau này trong việc đòi độc lập cho Việt Nam.
Nguyên nhân bùng nổ phong trào Cần Vương
Sau khi vua Tự Đức qua đời vào tháng 7 năm 1883, triều đình Huế chia rẽ thành hai phe: phe chủ chiến và phe chủ hòa. Phe chủ chiến quyết tâm không khuất phục thực dân Pháp, muốn bảo vệ đất nước và triều đình, trong khi phe chủ hòa sẵn sàng hợp tác với Pháp để bảo vệ lợi ích của mình. Năm 1884, Pháp chính thức thiết lập chế độ thực dân trên toàn bộ Việt Nam. Dưới sự ủng hộ của nhân dân, phe chủ chiến dẫn đầu bởi Tôn Thất Thuyết sẵn sàng hành động.
Vào ngày 5 tháng 7 năm 1885, cuộc phản công dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Thất Thuyết thất bại, khiến vua Hàm Nghi phải lẩn trốn. Tôn Thất Thuyết dẫn vua Hàm Nghi và đoàn tùy tùng đến sơn phòng Tân Sở (Quảng Trị) và đưa ra tuyên bố phản đối việc quân Pháp lập căn cứ Mang Cá trong Hoàng thành. Mặc dù có sự gia tăng đáng kể về số lượng quân đội tại Mang Cá, nhưng cuối cùng Tôn Thất Thuyết đã đưa vua Hàm Nghi vượt qua biên giới đến sơn phòng Ấu Sơn (Hương Khê, Hà Tĩnh) để tránh sự truy lùng của quân Pháp. Tại đó, vào ngày 20 tháng 9 năm 1885, Hàm Nghi đã xuống chiếu Cần Vương lần thứ hai.
Diễn biến của phong trào Cần Vương
Giai đoạn đầu (1885-1888) của phong trào Cần Vương là thời kỳ đầy khó khăn và sự phân tán, khi chưa có sự liên kết giữa các cuộc khởi nghĩa ở các địa phương. Tuy nhiên, mặc dù vẫn còn rời rạc và nhỏ lẻ, phong trào này đã chứng tỏ sức mạnh và quyết tâm thông qua những cuộc kháng chiến dũng mãnh.
Ban đầu, phong trào được lãnh đạo bởi “Triều đình Hàm Nghi”, với sự hỗ trợ của các nhân vật như Tôn Thất Đàm, Tôn Thất Thiệp, và Đề đốc Lê Trực, Tri phủ Nguyễn Phạm Tuân. Họ đã chiến đấu tại vùng rừng núi Quảng Bình, sau đó vượt qua Trường Sơn, đi xây dựng lực lượng kháng chiến ở Thanh Hoá và thậm chí vượt biên sang Trung Quốc.
Tháng 12/1886, dưới sự lệnh của Toàn quyền Pôn Be, Đồng Khánh đã cử một đội quân để đàn áp phong trào Cần Vương, nhưng không có ai trong “Triều đình Hàm Nghi” chịu đầu hàng. Thay vào đó, nhiều cuộc khởi nghĩa đã bùng nổ trên khắp đất nước dưới danh nghĩa Cần Vương. Trải qua giai đoạn này, phong trào Cần Vương lan rộng từ Trung Kỳ ra Bắc và Nam Kỳ.
Ở Trung Kỳ, các cuộc kháng chiến quan trọng bao gồm Lê Trực, Nguyễn Phạm Tuân ở Quảng Bình; Trần Quang Dự, Nguyễn Hàm, Nguyễn Duy Hiệu ở Quảng Nam; Lê Trung Đình ở Quảng Ngãi; Mai Xuân Thưởng ở Bình Định. Trong khi ở Bắc Kỳ, phong trào Cần Vương cũng trỗi dậy mạnh mẽ, đặc biệt là cuộc kháng chiến chống lại thực dân Pháp. Đốc Tít ở Đông Triều và Cai Kinh ở Bắc Giang là hai cuộc khởi nghĩa nổi bật nhất trong số đó.
Giai đoạn sau (1888-1896) của phong trào Cần Vương chứng kiến sự bắt giữ và đày đi của vua Hàm Nghi vào năm 1888, nhưng cuộc kháng chiến vẫn tiếp tục. Mặc dù đã xuất hiện nhiều trung tâm kháng chiến lớn hơn, nhưng vẫn chưa có sự thống nhất giữa các địa phương, và phong trào vẫn là một mớ hỗn độn chưa có sự tổ chức chặt chẽ.
Trong giai đoạn này, nhiều cuộc khởi nghĩa lớn đã diễn ra nhằm chống lại sự xâm lược của Pháp, nhưng thất bại do thiếu sự đoàn kết và lãnh đạo chặt chẽ. Các cuộc khởi nghĩa lớn tiêu biểu bao gồm cuộc khởi nghĩa Hương Khê của Phan Đình Phùng và Cao Thắng, khởi nghĩa Hùng Lĩnh do Tống Duy Tân lãnh đạo, và khởi nghĩa Bãi Sậy do Nguyễn Thiện Thuật chỉ huy.
Tính địa phương của các cuộc khởi nghĩa đã khiến chúng thiếu sự thống nhất và dễ bị đàn áp bởi quân đội Pháp. Phong trào Cần Vương trong giai đoạn này vẫn hoạt động một cách cá nhân và chưa thể tạo ra sự liên kết giữa các cuộc kháng chiến lớn. Mặc dù kết thúc vào năm 1896, nhưng phong trào này đã làm nổi bật sự bất mãn của dân tộc Việt Nam đối với chế độ thực dân Pháp và ghi dấu ấn của các anh hùng dân tộc như Phan Đình Phùng, Tống Duy Tân và Nguyễn Thiện Thuật.
Ý nghĩa của phong trào Cần Vương
Phong trào Cần Vương là một cuộc đấu tranh mạnh mẽ của nhân dân Việt Nam chống lại sự thống trị thuộc địa và bảo vệ chủ quyền dân tộc vào cuối thế kỷ XIX. Nó đã đóng vai trò quan trọng trong việc thức tỉnh lòng yêu nước, khao khát tự do và công bằng cho người dân Việt Nam. Phong trào này cũng đã góp phần tạo ra một tinh thần tự tin mạnh mẽ, kích thích lòng dũng cảm trong cuộc chiến đấu cho độc lập và dân chủ. Đặc biệt, nó đã nối kết các cuộc khởi nghĩa khác nhau trên cả nước, tạo ra một sự thống nhất mạnh mẽ trong cuộc đấu tranh chống lại thực dân Pháp. Mặc dù cuối cùng phong trào này không thể thành công nhưng đã làm lay động tinh thần đấu tranh của nhân dân Việt Nam, mở ra những tiền đề cho các phong trào độc lập và dân chủ trong tương lai.
Kết luận
Trên đây là những thông tin sâu sắc về phong trào Cần Vương mà Khỏe Đẹp 24 Giờ mong muốn chia sẻ với độc giả. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này sẽ mang lại kiến thức hữu ích và làm phong phú thêm hiểu biết của quý vị. Chân thành cảm ơn sự quan tâm và theo dõi của độc giả!
